WHO ARE THE YULE LADS?
Here you can get to know us a little bit more!
13 Yule Lads live in Iceland, the sons of the old trolls Grýla and Leppalúði. Grýla and Leppalúði keep a pet, a wicked cat, which may sometimes catch children. Grýla, who is big and formidable, was said to collect the naughty children in a sack and take them home to eat for Christmas dinner. If a child is naughty, Grýla finds out immediately. Grýla can't lay her hands on good children.
An old tradition in Iceland is, that 13 days prior to Christmas the Yule Lads start coming down from the mountain one each night. Children in Iceland place their best shoe on their windowsill before going to bed and each night a little gift is left in the shoe from the Yule lad that came down from the mountain that night. If the child has been misbehaving, there might be a raw potato left instead.
The Yule Lads aren't as mean as their parents but they aren't very well-mannered either. The Icelandic Christmas season begins on December 12th, when Stekkjastaur (Sheep-Cote Clod) descends from the mountains. The last one, Kertasníkir (Candle-Stealer) arrives on Aðfangadagur, Christmas day on the 24th of December. Then they leave again to the mountains, one by one in the same order until the last one, Kertasníkir leaves on the last day of Christmas, January 6th.
The Yule Lads have made Dimmuborgir their home. Dimmuborgir is an enchanting area to explore on a nice summer day. Visiting Dimmuborgir at Christmas time, however, is truly magical. The landscape takes on a different look in its winter garb and that is the time when the Icelandic Yule Lads who reside in Dimmuborgir become active. Visiting them in their natural habitat is an unforgettable experience for children of all ages.
The first of them was Sheep-Cote Clod.
He came stiff as wood,
to pray upon the farmer´s sheep
as far as he could.
The second was Gully Gawk,
gray his head and mien.
He snuck into the cow barn
from his craggy ravine.
Stubby was the third called,
a stunted little man,
who watched for every chance
to whisk off a pan.
The fourth was Spoon Licker;
like spindle he was thin.
He felt himself in clover
when the cook wasn´t in.
Pot Scraper, the fifth one,
was a funny sort of chap.
When kids were given scrapings,
he´d come to the door and tap
Bowl Licker, the sixth one,
was shockingly ill bred.
From underneath the bedsteads
he stuck his ugly head.
The seventh was Door Slammer,
a sorry, vulgar chap:
When people in the twilight
would take a little nap
Skyr Gobbler, the eighth,
was an awful stupid bloke.
He lambasted the skyr tub
till the lid on it broke
The ninth was Sausage Swiper,
a shifty pilferer.
He climbed up to the rafters
and raided food from there.
The tenth was Window Peeper,
a weird little twit,
who stepped up to the window
and stole a peek through it
Eleventh was Door Sniffer,
a doltish lad and gross.
He never got a cold, yet had
a huge, sensitive nose.
Meat Hook, the twelfth one,
his talent would display
as soon as he arrived
on Saint Thorlak´s Day.
The thirteenth was Candle Beggar
- ´twas cold, I believe,
if he was not the last
of the lot on Christmas Eve
Here are we! Do you recognize us?
(mundu að klikka á myndina fyrir lýsingar á Jólasveinunum)
Jólasveinarnir
(Jóhannes úr Kötlum)
Segja vil ég sögu
af sveinunum þeim,
sem brugðu sér hér forðum
á bæina heim.
Þeir uppi á fjöllum sáust,
-eins og margur veit,-
í langri halarófu
á leið niður í sveit.
Grýla var þeirra móðir
og gaf þeim tröllamjólk,
en pabbinn Leppalúði,
-það var leiðindafólk.
Þeir jólasveinar nefndust,
-um jólin birtust þeir,
og einn og einn þeir komu,
en aldrei tveir og tveir.
Þeir voru þrettán
þessir heiðursmenn,
sem ekki vildu ónáða
allir í senn
Að dyrunum þeir læddust
og drógu lokuna úr.
Og einna helst þeir leituðu
í eldhús og búr.
Lævísir á svipinn
þeir leyndust hér og þar,
til óknyttanna vísir,
ef enginn nærri var.
Og eins, þó einhver sæi,
var ekki hikað við
að hrekkja fólk - og trufla
þess heimilisfrið.
Stekkjastaur kom fyrstur,
stinnur eins og tré.
Hann laumaðist í fjárhúsin
og lék á bóndans fé.
Hann vildi sjúga ærnar,
-þá varð þeim ekki um sel,
því greyið hafði staurfætur,
-það gekk nú ekki vel.
Giljagaur var annar,
með gráa hausinn sinn.
-Hann skreið ofan úr gili
og skaust í fjósið inn.
Hann faldi sig í básunum
og froðunni stal,
meðan fjósakonan átti
við fjósamanninn tal.
Stúfur hét sá þriðji,
stubburinn sá.
Hann krækti sér í pönnu,
þegar kostur var á.
Hann hljóp með hana í burtu
og hirti agnirnar,
sem brunnu stundum fastar
við barminn hér og þar.
Sá fjórði, Þvörusleikir,
var fjarskalega mjór.
Og ósköp varð hann glaður,
þegar eldabuskan fór.
Þá þaut hann eins og elding
og þvöruna greip,
og hélt með báðum höndum,
því hún var stundum sleip.
Sá fimmti Pottaskefill,
var skrítið kuldastrá.
-Þegar börnin fengu skófir
hann barði dyrnar á.
Þau ruku’upp, til að gá að
hvort gestur væri á ferð.
Þá flýtti’ ann sér að pottinum
og fékk sér góðan verð.
Sá sjötti Askasleikir,
var alveg dæmalaus.-
Hann fram undan rúmunum
rak sinn ljóta haus.
Þegar fólkið setti askana
fyrir kött og hund,
hann slunginn var að ná þeim
og sleikja á ýmsa lund.
Sjöundi var Hurðaskellir,
-sá var nokkuð klúr,
ef fólkið vildi í rökkrinu
fá sér vænan dúr.
Hann var ekki sérlega
hnugginn yfir því,
þó harkalega marraði
hjörunum í.
Skyrjarmur, sá áttundi,
var skelfilegt naut.
Hann hlemminn o’n af sánum
með hnefanum braut.
Svo hámaði hann í sig
og yfir matnum gein,
uns stóð hann á blístri
og stundi og hrein.
Níundi var Bjúgnakrækir,
brögðóttur og snar.
Hann hentist upp í rjáfrin
og hnuplaði þar.
Á eldhúsbita sat hann
í sóti og reyk
og át þar hangið bjúga,
sem engan sveik.
Tíundi var Gluggagægir,
grályndur mann,
sem laumaðist á skjáinn
og leit inn um hann.
Ef eitthvað var þar inni
álitlegt að sjá,
hann oftast nær seinna
í það reyndi að ná.
Ellefti var Gáttaþefur
-aldrei fékk sá kvef,
og hafði þó svo hlálegt
og heljarstórt nef.
Hann ilm af laufabrauði
upp á heiðar fann,
og léttur, eins og reykur,
á lyktina rann.
Ketkrókur, sá tólfti,
kunni á ýmsu lag.-
Hann þrammaði í sveitina
á Þorláksmessudag.
Hann krækti sér í tutlu,
þegar kostur var á.
En stundum reyndist stuttur
stauturinn hans þá.
Þrettándi var Kertasníkir,
-þá var tíðin köld,
ef ekki kom hann síðastur
á aðfangadagskvöld.
Hann elti litlu börnin,
sem brostu glöð og fín,
og trítluðu um bæinn
með tólgarkertin sín.
Á sjálfa jólanóttina,
-sagan hermir frá,-
á strák sínum þeir sátu
og störðu ljósin á.
Svo tíndust þeir í burtu,
-það tók þá frost og snjór.
Á Þrettándanum síðasti
sveinstaulinn fór.
Fyrir löngu á fjöllunum
er fennt í þeirra slóð.
-En minningarnar breytast,
í myndir og ljóð.