Jólasveinarnir 
(Jóhannes úr Kötlum) 

Segja vil ég sögu 
af sveinunum þeim, 
sem brugðu sér hér forðum 
á bæina heim. 

Þeir uppi á fjöllum sáust, 
-eins og margur veit,- 
í langri halarófu 
á leið niður í sveit. 

Grýla var þeirra móðir 
og gaf þeim tröllamjólk, 
en pabbinn Leppalúði, 
-það var leiðindafólk. 

Þeir jólasveinar nefndust, 
-um jólin birtust þeir, 
og einn og einn þeir komu, 
en aldrei tveir og tveir. 

Þeir voru þrettán 
þessir heiðursmenn, 
sem ekki vildu ónáða 
allir í senn 

Að dyrunum þeir læddust 
og drógu lokuna úr. 
Og einna helst þeir leituðu 
í eldhús og búr. 

Lævísir á svipinn 
þeir leyndust hér og þar, 
til óknyttanna vísir, 
ef enginn nærri var. 

Og eins, þó einhver sæi, 
var ekki hikað við 
að hrekkja fólk - og trufla 
þess heimilisfrið. 

Stekkjastaur kom fyrstur, 
stinnur eins og tré. 
Hann laumaðist í fjárhúsin 
og lék á bóndans fé. 

Hann vildi sjúga ærnar, 
-þá varð þeim ekki um sel, 
því greyið hafði staurfætur, 
-það gekk nú ekki vel. 

Giljagaur var annar, 
með gráa hausinn sinn. 
-Hann skreið ofan úr gili 
og skaust í fjósið inn. 

Hann faldi sig í básunum 
og froðunni stal, 
meðan fjósakonan átti 
við fjósamanninn tal. 

Stúfur hét sá þriðji, 
stubburinn sá. 
Hann krækti sér í pönnu, 
þegar kostur var á. 

Hann hljóp með hana í burtu 
og hirti agnirnar, 
sem brunnu stundum fastar 
við barminn hér og þar. 

Sá fjórði, Þvörusleikir, 
var fjarskalega mjór. 
Og ósköp varð hann glaður, 
þegar eldabuskan fór. 

Þá þaut hann eins og elding 
og þvöruna greip, 
og hélt með báðum höndum, 
því hún var stundum sleip. 

Sá fimmti Pottaskefill, 
var skrítið kuldastrá. 
-Þegar börnin fengu skófir 
hann barði dyrnar á. 

Þau ruku’upp, til að gá að 
hvort gestur væri á ferð. 
Þá flýtti’ ann sér að pottinum 
og fékk sér góðan verð. 


 

Sá sjötti Askasleikir, 
var alveg dæmalaus.- 
Hann fram undan rúmunum 
rak sinn ljóta haus. 

Þegar fólkið setti askana 
fyrir kött og hund, 
hann slunginn var að ná þeim 
og sleikja á ýmsa lund.

Sjöundi var Hurðaskellir, 
-sá var nokkuð klúr, 
ef fólkið vildi í rökkrinu 
fá sér vænan dúr. 

Hann var ekki sérlega 
hnugginn yfir því, 
þó harkalega marraði 
hjörunum í. 

Skyrjarmur, sá áttundi, 
var skelfilegt naut. 
Hann hlemminn o’n af sánum 
með hnefanum braut. 

Svo hámaði hann í sig 
og yfir matnum gein, 
uns stóð hann á blístri 
og stundi og hrein. 

Níundi var Bjúgnakrækir, 
brögðóttur og snar. 
Hann hentist upp í rjáfrin 
og hnuplaði þar. 

Á eldhúsbita sat hann 
í sóti og reyk 
og át þar hangið bjúga, 
sem engan sveik. 

Tíundi var Gluggagægir, 
grályndur mann, 
sem laumaðist á skjáinn 
og leit inn um hann. 

Ef eitthvað var þar inni 
álitlegt að sjá, 
hann oftast nær seinna 
í það reyndi að ná. 

Ellefti var Gáttaþefur 
-aldrei fékk sá kvef, 
og hafði þó svo hlálegt 
og heljarstórt nef. 

Hann ilm af laufabrauði 
upp á heiðar fann, 
og léttur, eins og reykur, 
á lyktina rann. 

Ketkrókur, sá tólfti, 
kunni á ýmsu lag.- 
Hann þrammaði í sveitina 
á Þorláksmessudag. 

Hann krækti sér í tutlu, 
þegar kostur var á. 
En stundum reyndist stuttur 
stauturinn hans þá. 

Þrettándi var Kertasníkir, 
-þá var tíðin köld, 
ef ekki kom hann síðastur 
á aðfangadagskvöld. 

Hann elti litlu börnin, 
sem brostu glöð og fín, 
og trítluðu um bæinn 
með tólgarkertin sín. 

Á sjálfa jólanóttina, 
-sagan hermir frá,- 
á strák sínum þeir sátu 
og störðu ljósin á. 

Svo tíndust þeir í burtu, 
-það tók þá frost og snjór. 
Á Þrettándanum síðasti 
sveinstaulinn fór. 

Fyrir löngu á fjöllunum 
er fennt í þeirra slóð. 
-En minningarnar breytast, 
í myndir og ljóð.